Meldcode in de kinderopvang
Samen tegen kindermishandeling
Tja, het is geen leuk onderwerp … Maar wist je dat 1 op de 30 kinderen in Nederland jaarlijks met een vorm van kindermishandeling te maken krijgt? Daarom is het wel belangrijk om hier over te praten en aandacht aan te besteden. Ellen van Prehn, beleidsmedewerker Pedagogiek bij Spring, vertelt welke stappen wij (moeten) zetten bij vermoedens van kindermishandeling in de thuissituatie van het kind. En hoe wij ook hierin het partnerschap met ouders aan willen gaan.
“Alle organisaties en zelfstandigen in de sectoren onderwijs, gezondheidszorg, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, sport, jeugdzorg en justitie zijn verplicht om de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling te volgen. Dit is een stappenplan dat medewerkers moeten volgen bij vermoedens van kindermishandeling.” “De meldcode kent 5 stappen. De eerste stap is dat een medewerker dit signaal bespreekt met een naaste collega. Zie jij ook wat ik zie? Signalen kunnen heel uiteenlopend zijn. Het kan een concrete aanwijzing zijn, maar ook een onderbuikgevoel dat je hebt.”
Meteen samen met ouders
“Vanuit partnerschap met ouders is contact en gesprekjes met ouders over de dagelijkse zorg van het kind een goede basis voor het samen optrekken in de opvoeding. Een vertrouwde band tussen pedagogisch medewerker en ouder zorgt ervoor dat als er signalen of zorgen rondom een kind zijn, er een lage drempel is om dit samen te bespreken. Juist die gezamenlijkheid zorgt ervoor dat we in gesprek zijn mét elkaar en niet over elkaar. Want vaak kunnen ouders de signalen verklaren en toelichten. En gelukkig blijkt er in veel gevallen niets aan de hand. Is er wel iets aan de hand, dan is het belangrijk dat hier in alle openheid een gesprek over gevoerd kan worden en er wellicht hulp geboden kan worden om erger te voorkomen.” Kindermishandeling kent verschillende vormen. In Nederland komt verwaarlozing het meeste voor. Bijv. emotioneel of fysiek, maar ook armoede kan een rol spelen. “Als een kind drie keer in de week zonder ontbijt naar locatie komt, dan is het heel belangrijk om hierover in gesprek te gaan met de ouders. Wat is er aan de hand? Wil het kind niet eten? Of is er bijv. niet voldoende geld om ontbijt te kopen? In zo'n situatie is het voor ouders vaak een opluchting als we het gesprek met ze aangaan en samen kijken waar ze voor hulp terecht kunnen.” Deze hulp biedt Spring niet alleen. Hiervoor wordt samengewerkt met het landelijk advies- en meldingspunt Veilig Thuis. "Hier kun je terecht voor advies over welke stappen we samen met de ouder kunnen nemen.”
“Ook in die gevallen betrekken we ouders zoveel mogelijk. Het blijft een moeilijk onderwerp, maar uiteindelijk willen we het beste voor kind en ouders.”
Naast de ouder staan, niet tegenover
Blijft het vermoeden van kindermishandeling en kan er geen adequate hulp geboden worden, dan is het noodzakelijk om een melding te doen. Ook dit gaat via Veilig Thuis, die de situatie verder bekijkt. “Ook in die gevallen betrekken we ouders zoveel mogelijk. Het blijft een moeilijk onderwerp, maar uiteindelijk willen we het beste voor kind en ouders. Daarom willen we naast de ouder staan en zoveel mogelijk samen optrekken. Alleen in situaties waar acuut gevaar voor het kind is, informeren wij ouders op verzoek van Veilig Thuis niet.” De reden dat Spring het zo belangrijk vindt om steeds het contact aan te gaan met ouders, is dat situaties niet altijd zwart/wit zijn. “Het is niet altijd onwil en signalen kunnen ook duiden op een hulpvraag van de ouders. Door die hulp vroeg te beginnen en samen het gesprek aangaan, kan erger voorkomen worden. Daarmee help je de ouder en het kind. We willen niet tegenover elkaar staan, maar samen optrekken.”
Het beste voor kind en ouder
“Bij Spring zetten we de stappen in de meldcode dus zoveel mogelijk samen met ouders en hechten er belang aan om een open gesprek te voeren en erger te voorkomen. Dit vraagt vertrouwen in elkaar als medewerker en ouder en een open houding van beide kanten. Op deze manier kunnen we zo snel mogelijk inzetten op de juiste hulp voor kind, ouder en het gezin. En hopelijk erger voorkomen.” Heb je vragen over dit onderwerp? Stel die gerust aan onze medewerkers op de groep of aan de manager kindcentrum van jouw locatie. Meer informatie vind je ook op de website van Veilig Thuis.
Stappen Meldcode
Stap 1
In kaart brengen van signalen.
Stap 2
Overleggen met een collega (eventueel Veilig Thuis raadplegen van of een deskundige op het gebied van letselduiding).
Stap 3
Gesprek met de betrokkene(n).
Stap 4
Wegen van het huiselijk geweld of de kindermishandeling. Bij twijfel altijd Veilig Thuis raadplegen.
Stap 5
Beslissen over melden en/of hulp organiseren.
Aandachtsfunctionaris
Bij de stappen van de meldcode is altijd een aandachtsfunctionaris betrokken. Dit is iemand die een speciale training heeft gevolgd op het gebied van de meldcode. Wat uniek is bij Spring, is dat alle managers kindcentrum aandachtsfunctionaris zijn. Zij staan het dichtst bij de medewerkers en zijn dus benaderbaar. Tegelijkertijd hebben zij iets meer afstand van kinderen en ouders, wat helpt om de situatie objectief te beoordelen.